world of tanks: działa - damage a penetracja

Poniższy tekst był pisany (połowa roku, 2012), kiedy to na polach bitew jeździło KV, które nie było rozbite na KV-1 i KV-2 - ale mechanika i system gry, jak widać na przełomie czasu nie uległa zmianie, dlatego dokonałem pewnych zmian w tekście, aby był on... bardziej aktualny i lepiej tłumaczył całe zawiłości.



Damage i penetracji w działach i czołgach.

Okazuje się, że penetracja pocisku jest jednym z czynników, które decydują o zadaniu pojazdowi obrażeń.
Wynika z tego, że penetracja i damage są ze sobą ściśle powiązane.


Czym ta penetracja, na chłopski rozum, jest?
Zacznijmy od tego że każde działo ma 3 lub 2 współczynniki xxx/xxx/xxx lub xxx/xxx - co to oznacza? Ano to, że są to wartości odnoszące się do konkretnych pocisków. Czyli, pierwsza wartość odnosi się do pocisku normalnego, druga do złotego, a trzecia do burzącego :) W przypadku dwóch wartości oznacza to, że nie ma pocisku normalnego, a jest tylko burzący i złoty (rzadko występuje działo, gdzie strzela się pociskami AP - normalne pociski - i nie posiada ono możliwości załadowania pocisków burzących).

Penetracja posiada podobne określanie wartości odnośnie pocisków, więc nie będę przepisywał tego co napisane akapit wyżej :)

I tak jak damage to damage, czyli średnia wartość tego co zabieramy danemu pojazdowi z jego energii, tak penetracja odnosi się całkiem do czegoś innego i określa odmienne parametry. Jak napisałem, damage jest od energii, a penetracja?
To wartość podana w mm, tak to nie jest żaden damage, ale milimetry :)
Jeśli spojrzymy na to w taki sposób, zaczyna nam świtać: po co w damage działa jest jego moc, a w penetracji pocisku są milimetry.

I tu przechodzimy do sedna sprawy i wiedzy, którą posiadają użytkownicy grający na wyższych tierach, jak i w walkach klanowych. Jeśli sobie zobaczycie jakiś filmik, możecie usłyszeć głos gracza: nie przebiję mu pancerza itd. A wszystko przez to, że ludzie znają grubość pancerza danego pojazdu (w przybliżeniu/orientacyjnie) i znają parametry swojego pocisku/swojego działa.

Penetracja, która jest podawana w mm (milimetry) to inaczej zagłębienie się pocisku w pancerz czołgu.

Przykład:
Czołg ma oryginalny pancerz, którego nie można wzmocnić czy zwiększyć 32/23/18 (przód/boki/tył). I teraz, jeśli mamy działo 110/xxx/156 (penetracja: 89/xxx/54 (odpuściłem sobie wartość dla złota). To czołgi, które mają pancerz w przedziale: 10 do 89 jesteśmy wstanie przebić normalnym pociskiem. Pamiętać warto, że penetracja spada na odległościach 300/400m o 25%, a więc czołgi z pancerzem około 50 mm otrzymają pełną średnią wartość damage. Jeśli pancerz będzie grubszy, to pocisk może trafić, ale nie przebić pojazdu i nie zadać obrażeń.

Nadal nie rozumiecie?
Damage jest zależne od penetracji.

Inaczej tłumacząc: jeśli nie jesteście wstanie spenetrować danego pancerza = nie jesteście wstanie nic zrobić danemu pojazdowi.
Ponieważ tylko jakiekolwiek uszkodzenie (przebicie się przez blachę) pancerza zabiera jakąkolwiek energię danemu pojazdowi.

I tu właśnie jest ten myk, że czasami działo o mniejszej sile: trafia celniej i zabiera przeciwnikowi damage - bo przebija się przez pancerz, zaś działo z większym damage, ale gorszą penetracją przebija pancerz rzadko i rzadko zadaje obrażenia.
Ta zasada nie dotyczy pocisków HE.

Wiedząc to, zaczyna się patrzeć na grubość pancerza w swoim czołgu, niszczycielu czy artylerii, gdzie szybko można zauważyć, dlaczego jakiś czołg rozwala nas działem z 110 damage w dwóch strzałach, a my dany pojazd możemy tylko drasnąć, albo zabieramy danemu przeciwnikowi 50% damage naszego działa.
Wszystko przez to, że przeciwnik przebija nasz pancerz w 100% i jego działo bierze nam 100% jego średniego  damage, +/- 20%. Nasze działo przebija go w 30% i zabiera taką samą wartość obrażeń naszego działa, czyli 30%.
 To dlatego w grze występują wartości średniej penetracji i obrażeń, oraz wartości od - do.
System WarGaming.net musi mieć pewien zakres, aby określić penetrację i obrażenia. Gdyby cały system był jedną wartością stałą, ludzie widząc dany czołg wiedzieliby czy go przebiją czy nie, a tak... zawsze mogą próbować, a może im się uda wylosować lepszą penetrację i trafią w jakieś czułe miejsce, czy miękki pancerz.

Jednak WarGaming.net zostawił "tylną furtkę" graczom, a mowa o czułych punktach danego czołgu, albo miejscach gdzie blacha jest tak cienka, że i słabsze działa przebiją dany pojazd. Dlatego co mądrzejsi gracze, widząc dany pojazd nie strzelają... aby strzelić, ale celują wyłącznie w czułe i sprawdzone punkty, bo tylko tam mogą zadać obrażenia. 

I można by tu zapytać: mocne działo ze słabą penetracją, czy słabsze działo z dużą penetracją?
Moja odpowiedź może was zdziwić, ale mocne działo ze słabą penetracją pocisków. Dlaczego?

Bo nigdy nie jest tak, że gracie tylko z gorszymi, czy tylko z lepszymi (choć i czasami tak bywa). Tym samym, jesteście wstanie rozwalić słabszy czołg na raz lub dwa, zaś w przypadku pojazdów wyższego tieru zmusza was to do szukania czułych punktów, szukania taktyki, czy gry zespołowej, albo używania złotych pocisków - co zazwyczaj robicie.

I na koniec przykład: T-150 (USSR, czołg ciężki): działo 76mm ZiS-5 i 57mm 413 - działa V tieru.

76mm  110/xxx/156 damage
57mm  85/xxx/95 damage
(złote pociski nas nie interesują)

Penetracja:

76mm 99/xxx/38 mm
57mm 112/xxx/29 mm

Tak, dobrze widzicie :)
Działo zadające mniej obrażeń ma lepszą penetrację.

Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku E-100:

Damage:
12,8 cm KwK 44 L/55 - 490/490/630 damage
15 cm KwK 44 L/38    - 750/750/950 damage

Penetracja:
12,8 cm KwK 44 L/55 - 246/311/65 mm
15 cm KwK 44 L/38    - 235/334/85 mm

Wiem, że 10 mm penetracji to nic, ale dla niektórych to dużo na tych tierach (X).

Churchill I
75 mm Gun Mk. V      110/110/175 HP  91/144/38 mm
QF 6-pdr Gun Mk. V    75/75/100 HP   110/180/30 mm    


I tu właśnie pojawia się problem z penetracją i damage, jak to już określiłem powyżej: damage czy penetracja? Stawiam na damage, bo wyobraźcie sobie, że ja przebijam każdy czołg lub niszczyciela czołgów jednym trafieniem, ale zabieram tylko 110 damage, to ile zajmie mi wybicie 3 czołgów, które nacierają na mnie, które mają po nad 300 hp? Na każdy pojazd potrzeba 3 strzałów i to celnych. W tym czasie, jeden zajedzie mnie od boku, drugi od tyłu, a trzeci będzie skupiał moją uwagę. Ubiję jednego, ale pozostałych nie będę wstanie, chyba że nie będą trafiać lub mnie przebijać :) Działem z większym damage, ale gorszą penetracją jestem wstanie zabrać im na starcie więcej energii, ale będę musiał dobrze celować i trafiać. Jeśli jeden z tych pojazdów/czołgów będzie miał cienki pancerz, problem rozwiązuje się sam, ale jeśli stajecie do konfrontacji przeciwko mocniejszym (grubszy pancerz), to przestawiacie się na złote pociski, albo zostajecie mięsem armatnim.

Tip: Według informacji podawanej przez WarGaming.net penetracja pocisków AP jest zależna od: odległości od celu,  pozycji waszej i pojazdu względem gruntu, ustawienia lufy na waszym pojeżdzie, oraz skupienia działa w chwili wystrzału, no i oczywiście wartości określającej celność działa, ale też od: pozycji celu względem was, ułożenia pancerza pojazdu do którego strzelacie, jego grubości i pochylenie względem oddawanego strzału. System po przeliczeniu tych parametrów określa: gdzie pocisk poleci, czy trafi w cel, w co trafi, jaka będzie jego penetracja i... ile obrażeń zostanie zadanych, biorąc pod uwagę: odległość, penetrację, miejsce trafienia, pancerz w danym miejscu trafionego pojazdu.

Zazwyczaj bywa tak, że kiedy pocisk przebija pancerz, to zabiera średnią wartość obrażeń działa +/-10 lub 20% - w zależności, w co trafiliśmy i ile pocisk wytracił siły przy zderzeniu z pancerzem i jaka była odległość między wami, a celem.

Powyższy system penetracji nie tyczy się pocisków HE, które działają w inny sposób niż pociski AP (czyli te zwykłe).

Dylemat penetracja, czy damage to trochę tak, jak dylemat z KV-2: troll gun, czy może działo z T-150. Pierwsze długo ładuje, długo skupia, ale kiedy trafi w jakiś czuły punkt potrafi zadać znaczne obrażenia, rozwalić na strzał, albo uszkodzić co nieco. Drugie ładuje znacznie krócej, skupia krócej, strzela podobnie kapryśnie, ale ma lepszą penetrację i jego średnie obrażenia to 300 damage.
Co wybrać?
Ja osobiście jeździłem z działem 152 mm, które dawało mi naprawdę dużo frajdy, mimo że ma długie przeładowanie. Bo gdy traficie do bitwy przeciwko Tiger II, czy IS-3 i będziecie chcieli coś w niej zdziałać, to wasze działo 107mm nie wiele zrobi tym pojazdom, jeśli nie wiecie gdzie i w co strzelać. A działem 152 mm celuję w jakiś punkt i zawsze to jakieś obrażenia zostaną zadane, a może przy okazji coś uszkodzić się uda, albo wysadzić skład amunicji... kto wie :)

Mam nadzieję, że dość składnie i w prosty sposób wytłumaczyłem zależność penetracji pocisku i mocy działa (damage). I dlaczego ma to takie znaczenie w czołgach wyższej klasy i bitwach, gdzie IS i inne wyższe tiery biorą udział :) Bo jeśli pocisk nie jest wstanie przebić danego pancerza, to nie jesteśmy wstanie za wiele zrobić przeciwnikowi, który może nas trafić za całą nasze HP i sprawić, że bitwa dla nas się skończy :)

Tip:
Jeśli nagracie sobie powtórkę z bitwy, kiedy nagminnie pudłujecie i każdy nietrafiony strzał przeanalizujecie, w programie do obróbki filmów, klatka po klatce. To zauważycie, że informacja o trafieniu lub chybieniu zostaje ogłoszona zanim jeszcze pojawi się pocisk i jego smuga, ogień, czy nawet dym z lufy. Czasami można zaobserwować, że dym pokazuje się pierwszy, pojawia się lecący pocisk, a dopiero później ogień. Analizując powtórkę w ten sposób widzicie gdzie pocisk naprawdę poleciał albo gdzie on wyparował i czy naprawdę to się stało, mimo że mieliście skupiony celownik lub oddaliście strzał w przeciwnika. Wtedy też bardzo fajnie widać dziwną celność działa, kiedy raz trafiacie, a innym razem pocisk trafia w kompletnie nie celowany punkt, choć wasz przeciwnik się nie poruszył ani o milimetr, ani wy nie ruszaliście się i nie zmienialiście ani o milimetr pozycji celownika.
Sami sprawdźcie sobie, klatka po klatce na nagranej powtórce, że zanim jeszcze pocisk uderzy w dany pojazd, wy otrzymujecie informację głosową, czy pocisk zadał obrażenia, czy nie.
Oznacza to, że cały system trafień, penetracji i obrażeń jest kontrolowany przez serwery WarGaming.net, a to co widzicie po oddaniu strzału to tylko nakładka graficzna na system przeliczający, kalkulujący i zbierający informacje.
Jednakże fakt, że wszystko dzieje się w przeciągu 1 sekundy powoduje to, że człowiek widzi to jako... całość, bo tak działa nasze oko, w przeciwieństwie do programu komputerowego, który potrafi przeanalizować klatka po klatce 1 sekundową animację.